Bewegen - Overgewicht
COMORBIDITEITEN
Overgewicht
Mensen met psoriasis lopen een verhoogd risico om ook nog andere aandoeningen te krijgen. En dan bedoelen we aandoeningen die gemiddeld vaker voorkomen in combinatie met psoriasis, de zogenoemde comorbiditeiten. In deze rubriek passeren de belangrijkste de revue. In deze laatste aflevering: overgewicht.
VERTALING EN BEWERKING: NICOLE PAEHLIG
Ongeveer de helft van de Nederlanders kampt met overgewicht. En dat is ongezond. Waarom? De belangrijkste reden is dat overgewicht zorgt voor ontstekingen in het lichaam.
Zodra mensen met een gezond gewicht overgewicht gaan ontwikkelen, ondergaat het vetweefsel flinke veranderingen. De vetcellen nemen in omvang toe en gaan een boodschapperstofje aanmaken dat immuuncellen aantrekt die zich in het vetweefsel nestelen: zogenoemde macrofagen. Daarna beginnen de macrofagen en de vetcellen elkaar te activeren, waarbij een veelvoud aan ontstekingsbevorderende boodschapperstoffen en vetweefselhormonen ontstaat.
De belangrijkste boodschapperstoffen zijn interleukine-6 (IL-6) en TNF-alfa. Van de vetweefselhormonen worden er minder goede, zoals adiponectine, en meer slechte, zoals leptine of resistine, aangemaakt. Zowel de ontstekingsbevorderende boodschapperstoffen als de vetweefselhormonen blijven helaas niet in het vetweefsel maar verspreiden zich over het hele lichaam.
Een en ander betekent dat in het lichaam van mensen met overgewicht altijd sprake is van een ontstekingsbevorderende basissituatie. Als iemand dan ook nog een chronische ontstekingsziekte heeft, treedt er een wederzijdse versterking op. Precies dat is aan de hand bij psoriasis: overgewicht versterkt de ontstekingen in het lichaam. Die van de huid en van de gewrichten, maar ook die van de bloedvaten, wat het risico op arteriosclerose (aderverkalking) vergroot. Bovendien bevordert overgewicht de kans op het ontwikkelen van andere comorbiditeiten, zoals een hoge bloeddruk, diabetes mellitus en vetstofwisselingsstoornissen, en daarmee de kans op een beroerte of hartaanval. Ook een depressie wordt bij psoriasis vooral door een ontsteking in het lichaam (in het centraal zenuwstelsel) veroorzaakt, die door overgewicht wordt versterkt.
Onderzoeken
Hoe groot de invloed van overgewicht op psoriasis is, werd duidelijk aangetoond door onderzoeken uit Denemarken en Zweden. In beide landen werden twee grote groepen mensen met overgewicht met elkaar vergeleken. Mensen die vanwege hun overgewicht een bariatrische ingreep (operatie om gewicht te verminderen) ondergingen, zoals een maagverkleining, en die daarna weer een gezond gewicht kregen, en mensen die niet afvielen. Geen van de onderzoeksdeelnemers had aan het begin psoriasis, maar in de groep die geen gewicht verloor, ontwikkelden twee keer zoveel mensen psoriasis in de loop van vijftien jaar vergeleken met de mensen die een gezond gewicht bereikten. Deze gegevens laten zien dat overgewicht een grote risicofactor is om psoriasis te krijgen.
Uitdaging
Veel mensen met overgewicht worden scheef aangekeken oftewel gestigmatiseerd. Als daar nog eens psoriasis bijkomt, is die stigmatisering vaak nog meer uitgesproken.
De algemene overtuiging is dat zwaarlijvige mensen gewoon minder moeten eten. Zo moeilijk kan dat toch niet zijn? Natuurlijk is het niet zo simpel. Afvallen is een enorme uitdaging. Want helaas nemen de vetcellen bij het ontstaan van overgewicht niet alleen in omvang maar ook in aantal toe. En hoewel het mogelijk is om de grootte van de vetcellen te laten krimpen door een sterk verminderde calorie-inname, blijft het toegenomen aantal vetcellen bestaan. Bovendien veroorzaken kleine ‘dieetfouten’ algauw weer gewichtstoename. Alleen een maagverkleining leidt bij de meeste mensen tot blijvend gewichtsverlies en ook tot verbetering van de psoriasis en eventuele comorbiditeiten, zoals hoge bloeddruk en diabetes.
De belangrijkste maatregel is voorkomen dat er overgewicht ontstaat. In de zuigelingenleeftijd moet hier al aandacht voor zijn. Maar het lukt alleen als het hele gezin meedoet.
| De juiste voeding Het aantal mensen met psoriasis stijgt. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is het percentage Nederlanders met psoriasis toegenomen van 1,7% in 2004 naar 2,4% in 2014. Omgevingsfactoren zoals onze westerse leefstijl lijken hierin een rol te spelen. Wij eten vaak producten die veel vet en suiker bevatten en krijgen mede hierdoor te veel calorieën binnen, wat tot overgewicht leidt. Maar ook sociale isolatie, depressies, een verhoogde alcoholconsumptie en een gebrek aan lichamelijke activiteit kunnen hieraan bijdragen. |
Systemisch Psoriasis werd lange tijd als een huidaandoening gezien. Tegenwoordig beschouwen steeds meer artsen het als een systemische ziekte, waarbij behalve de huid ook andere organen aangetast kunnen raken. Verschillende comorbiditeiten houden direct verband met het ontstekingsproces bij psoriasis. Maar lang niet iedereen ontwikkelt deze comorbiditeiten. Meestal ontstaan ze pas op latere leeftijd en de meest voorkomende comorbiditeit, artritis psoriatica, komt bij circa een op de drie mensen met psoriasis voor. Er zijn aanwijzingen dat een efficiënte behandeling van psoriasis het ontstaan en de voortgang van comorbiditeiten kan tegengaan. Daarnaast is een gezonde leefstijl van belang. |
| De vraag is of bepaalde voedingsmiddelen een positieve dan wel negatieve invloed hebben op psoriasis. Volgens onderzoekers van de universiteit van Leipzig is dat inderdaad het geval. Zij gaven muizen vijf maanden lang eten dat veel verzadigde vetten bevatte. Deze (ongezonde) vetten zitten vooral in dierlijke producten, zoals vlees, kaas en roomboter. De muizen kwamen flink aan. En vervolgonderzoek toonde aan dat deze vetgemeste muizen, in vergelijking tot hun slanke soortgenoten, veel bevattelijker waren voor een (uitgelokte) chronische huidziekte die op psoriasis leek. Uit ander onderzoek van de wetenschappers uit Leipzig bleek overigens dat een kortdurende inname van veel verzadigd vet, waarbij het gewicht nauwelijks toenam, ook ernstigere huidontstekingen uitlokte bij muizen. Hierdoor ontstond het vermoeden dat niet alleen overgewicht maar ook voeding met veel verzadigde vetzuren psoriasis kan doen toenemen. Vervolgonderzoek heeft dit inderdaad bevestigd.
De wetenschappers onderzoeken nu bij mensen of een dieet met weinig verzadigde vetten tot verbetering van de psoriasis leidt. De studie is nog niet afgerond, maar de eerste resultaten zijn veelbelovend. |
BRON:
- PSO MAGAZIN 1-2023
- CBS.NL
bijschrift:
Overgewicht veroorzaakt ontstekingen in het lichaam.
