Fotoshoot 2020

Met Nikki komt er gelijk een frisse bries binnen tijdens de fotoshoot. Ze is open over haar ervaringen en kletst gezellig mee met de andere deelnemers, de visagiste en de fotograaf. Er worden ervaringen gedeeld en kleding wordt uitgekozen. Nikki heeft psoriasis sinds haar 12^e en is inmiddels 30 jaar. Zelf zegt ze daarover: “Ik kan me niet meer voorstellen dat ik het niet meer heb, ik ben er erg aan gewend”.

Nikki is open en toegankelijk en heeft een leuke uitstraling. Welke invloed heeft psoriasis op je leven als je het al zo lang hebt? In haar aanmelding voor de fotoshoot schrijft ze: ”Ik ben op een punt gekomen in mijn leven dat ik mijn plekken niet meer wil bedekken. En dat ik me niet meer wil schamen, terugtrekken en isoleren van de buitenwereld. Ik voel dat het tijd is om mijn psoriasis te accepteren en een inspiratiebron te zijn voor mezelf en voor anderen. Ik zou heel graag aan de fotoshoot willen meedoen, omdat ik voel dat dit een mooie stap in de goede richting is.” We zijn blij dat ze bij ons voor de camera deze inspiratiebron voor anderen wil zijn.

Ik heb heel veel therapieën en crèmes gesmeerd de afgelopen jaren. Ik ben begonnen met de corticosteroïden zoals misschien iedereen wel krijgt. Mijn huid werd steeds dunner en dunner en dat ging pijn doen. Daarom ben ik lichttherapie gaan doen maar ik kreeg eczeem aan mijn gezicht. Dat werkte ook niet optimaal, ik werd nooit helemaal gaaf.

Qua medicijnen heb ik dimethylfumaraat gebruikt en methotrexaat maar ik kreeg erg veel last van de bijwerkingen, de flushes in extreme vorm, en daarom gestopt. En bij methotrexaat kreeg ik een doorbraak door de medicijnen heen.

Ik bedacht me dat ik een andere weg moest zoeken. Ik ben jong, wat doet het op lange termijn die medicijnen? Ik kan altijd nog op zwaardere medicijnen over gaan. Daarnaast heb ik ook een kinderwens en ben ik naar mijn medicijnen gaan kijken. Veel medicijnen mogen niet als je zwanger bent of wil worden. De inspiratie vond ik in Hanna Sillitoe, een meisje uit Engeland. Mijn vriend zag haar op de Daily Mail staan en gaf me de tip. Ik ben haar gaan volgen en toen gestopt met de medicijnen en gaan focussen op haar adviezen. Ze heeft recent een boek uitgebracht over voeding, maar ook de mentale kant. Sindsdien let ik steeds meer op voeding. Steeds een stapje erbij. Ik heb eerst zuivel uit mijn dieet geschrapt, toen suikers, meer water drinken en een sapcentrifuge gekocht. Ik merk dat die dingen wel helpen. En ik merk als ik het niet doe, dat mijn psoriasis erger wordt. Het voelt ook goed om gezonde dingen te gebruiken. Ik voel me energieker. En ja, je lichaam is je tempel en je moet er goed voor zorgen.

Toen ik stopte met medicijnen is het erger geworden, dan is het aantrekkelijk om terug te gaan naar die medicijnen, maar ik ga liever door in mijn zoeken naar ‘Wat triggert nou eigenlijk die psoriasis?’, om te zien en te voelen wat het is in plaats van het te onderdrukken met medicijnen.

De zee ook trouwens. Samen zijn ze mijn happy place. Gelukkig woon ik aan zee, dus iedere dag kan ik daarnaar toe. Sinds kort ga ik twee keer per week de zee in samen met een vriendin. Ik ben daarmee begonnen in april, maar ook weleens in december geweest. Een soort van Wim Hofman, kopje onder. Dat geeft een geweldige kick van de kou, maar ik zat daarna de hele dag te rillen. Dat leidde er toe dat ik zo iets had van: ‘Ik ga niet meer, ik stop hiermee’. Maar toen het met corona weer kon, zijn we weer gegaan. De zee inspireert ons, de zee is iets magisch, hij komt en hij gaat en neemt je zorgen mee. Je kunt helemaal ontladen bij de zee, je kunt je problemen laten gaan en jezelf helemaal opfrissen. Het zout op je huid is lekker, het zorgt dat je minder jeuk hebt. En daarna kom je eruit en krijg je een soort van warme gloed over je heen, er gaat als het ware een motortje in je lijf aan. Het kan ook best wel branden, dat je denkt ‘wat is dit’ maar daarna is het toch wel erg lekker.
Mijn plekken doen in de zee geen pijn, als ik eruit kom voel ik ze wel een beetje tintelen. Die tinteling is fijn, mijn huid voelt erna fijner aan en thuis ga ik dan nog in een bad met dode zee zout, een beetje olie en lavendel erin en kunnen alle schilfertjes losweken waardoor het niet meer zo erg jeukt. Ik heb het overal, mijn buik, mijn borsten, mijn rug, dus genoeg plekken voor jeuk.

De zee helpt voor mij op twee vlakken zelfs, mentaal omdat ik gewoon even alles los kan laten en omdat ik weet dat het zout heel goed is voor mijn huid. Hij wordt zoveel zachter daarna, minder branderig, het lijkt wel of de warmte eruit wordt getrokken. Op mijn benen had ik best wel vaak dat het gloeide en na het zwemmen voelde ik dat de hitte daarvan minder was. De plekken heb ik nog wel, maar ze zijn al een stuk minder dan het was. Het was vurig rood het is nu roziger, natuurlijk ook door de zon.

Het liefst zou je altijd op vakantie willen zijn naar de zon, maar dat is natuurlijk niet de realiteit. Toen corona kwam, zou ik op vakantie gaan en daar had ik me super op verheugd. Maar dat kon niet doorgaan en ik dook daardoor wel in een dieptepunt maar realiseerde me ‘Oké, ik kan hier ook naar de zee’.

Mijn moeder heeft ook psoriasis. Ze kreeg een aantal jaren geleden toen ze veel stress had een uitbraak. Ze zat van top tot teen onder de kleine plekjes. Zij slikt medicatie en het is nu niet meer te zien, maar ze heeft nu wel last van haar gewrichten. Mijn oma had het ook, voornamelijk op haar armen. Het zit voornamelijk aan die kant van de familie. Ik denk daar wel over na, want als ik zelf een kind zou krijgen, dan is er een kans dat deze het ook krijgt. Omdat het in de familie zit en omdat ik het zelf heb. Mijn familie is ook niet bezig met voeding of yoga, meditatie of sport. Voor mijzelf heb ik het gevoel dat ik er wel mee bezig moest zijn en dat wil ik ook. Ik ben dit pad in gegaan omdat ik voel dat het bij me past.

Waarom krijgt iemand deze plekken, wat is er aan de hand met je immuunsysteem? Dat interesseert me heel erg. Los van dat je gaat bewegen, dat je gaat sporten, want dan kom je automatisch tot rust, dan gaat je stressknop uit, je ontspant. Ik ben ook begonnen met boksen, helemaal lekker, ik kan het iedereen aanraden. Ik ben best wel iemand die emoties opkropt, laat ik maar niet boos worden want dan krijg ik misschien ruzie, ik slik het wel even in. En dat is dus niet goed.

Ik ben al jaren met dit proces bezig en ik ben nu bij een holistische therapeut. En er speelt veel mee wat in je persoonlijkheid zit, zoals bijvoorbeeld grenzen aangeven. Ik probeer beter aan te geven als ik over mijn grenzen ga, maar dat is niet makkelijk. Ik wist dat eigenlijk al wel, maar concreet omzetten naar de praktijk is lastig.

Tegen mijn directe collega’s vertelde ik wel over mijn psoriasis. Niet iedereen, maar de drie vrouwen die in mijn team zaten. Maar ik ging niet in een rokje of met korte mouwen naar werk, ik was het wel aan het bedekken. Ook op een beurs in zuid-Frankrijk hield ik het bedekt, ondanks dat ik wel graag mijn jasje uit wilde trekken, maar dat deed ik dan gewoon niet. Dat is best wel confronterend omdat je je collega in een rokje of jurkje ziet en dat wil je zelf ook wel. Maar dat durfde ik dan gewoon niet, want er zouden mensen kunnen staren.

Ik werd daar zo erg verdrietig van en dat zeg ik gelukkig in de verleden tijd. Door het staren krijg je het gevoel dat mensen je vies vinden of lelijk vinden. Ze zeggen het niet, maar een gezicht spreekt boekdelen. Je voelt gewoon als iemand kijkt en dan voel je je echt niet fijn.

In mijn vriendenkring zijn er geen mensen die het hebben. Mensen reageren er verschillend op. Je krijgt reacties als: 'er zijn ergere dingen'. Maar daar heb je niet veel aan. Soms worden er ook mooie dingen tegen je gezegd, zoals 'je bent zo stralend en mooi, we zien het niet eens'. Laatst stond ik in een rokje op de bowlingbaan, me er niets van aantrekkend wat iedereen ervan dacht en iemand zei: 'ik vind het zo erg wat jij hebt, ik denk dat het erger is dan wat ik heb'. Dat vond ik zo lief en ik besef maar al te goed dat wat we beiden hebben erg is. Er is geen gradatie in erg zijn.

Een paar weken geleden ging ik naar de supermarkt, het was heel mooi weer en ik had net deze espadrilles gekocht en ik dacht van ik ga gewoon lekker zo met deze super mooie schoenen. Ik kwam aanlopen en er was een vrouw die liep met zware boodschappen en ze keek niet blij. Ze zag mij en ze keek naar mijn schoenen en ik dacht voor het eerst niet, ze kijkt naar mijn benen, maar ze kijkt naar mijn espadrilles. Het is dus ook een mindset. En zo keken we naar elkaar en lachten we. En ik dacht: ‘hoe mooi dat ik vandaag iemand heb laten lachen. Dat ik op een iemands gezicht een lach heb getoverd’. Dat gaf me een boost van energie, zelfvertrouwen en kracht. Mijn dag kon niet meer stuk.

Al dat verdriet wat ik al die tijd in mijn leven heb meegedragen zit nu nog in mijn lijf. Ik ben nu met het verwerkingsproces bezig en ik denk dat dat echt het laatste stukje is. Het is niet alléén voeding, het is niet alléén bewegen, natuurlijk het is allemaal belangrijk, rust is ook voor iedereen belangrijk, het klinkt misschien oubollig maar het is wel gewoon zo. Alcohol, stress, al die dingen, die komen toch wel, het is alleen hoe ga je ermee om? Deal with it. Hoe kun je er zo goed mogelijk mee omgaan voor jezelf.

Ik denk eigenlijk dat ik pas sinds kort accepteer dat ik psoriasis heb, ik heb het nooit geaccepteerd. Ik heb het altijd verborgen, ik heb altijd mijn kleding erop aangepast. Ik ging nooit in jurkjes naar feestjes, altijd lange mouwen gedragen, om alles maar te bedekken. Eigenlijk pas sinds ongeveer twee drie maanden heb ik zoiets van: ‘oké, dit hoor gewoon bij mij’. Ik moet het omarmen en moet het gewoon laten zien en zoals nu met de fotoshoot het gewoon doen want juist als ik een voorbeeld kan zijn voor anderen dan durven zij zich wellicht ook te tonen en komt er aandacht voor wat het is. Zodat mensen niet denken ‘wat is dat?’ of ‘is het besmettelijk’ of ‘heb je dat al geprobeerd?’ Heel lief op zich, maar confronterend.

Ik verwacht over 10 jaar geen plekken meer te hebben. Ik heb zoveel mooie dingen gedaan en ben dankbaar dat ik dit proces mag doorleven, ik denk dat ik alleen maar meer over mezelf leer kennen omdat ik deze weg ben ingeslagen. Toen corona kwam, heb ik mijn baan in de sales opgezegd. Ik was altijd maar bezig met anderen, met presteren en geven en geven en geven. Nu ben ik op een punt gekomen dat ik zeg, nee... ik ben belangrijk, ik sta gewoon op nummer 1 voor mezelf. En ik ga gewoon doen waar ik blij van word.

Het kost best veel discipline om het vol te houden. En ik ben hier vandaag dan ook om er iets mee te gaan doen. Ik wil hiermee heel graag mensen inspireren en steunen en juist wil ik laten zien: ‘Oké, ik heb het, maar ik mag er ook zijn’. Net als iedereen die dit heeft en die zich misschien alleen voelt, dat je juist steun bij elkaar kunt vinden en dat je ervaringen uit kunt wisselen. Hoe ga jij hiermee om en welke middelen gebruik jij. Juist ook werken met affirmaties en meditaties, gewoon werken aan een goede mindset, dat is zo belangrijk.

Nou, ik hoop dat ze zeggen: ‘Wat staat daar een mooie stralende vrouw. En ik heb respect dat ze dit durft’. En ik hoop dat ik hen kan inspireren om ook naar buiten te gaan. #getyourskinout, een hashtag op instagram, die mij heel erg geïnspireerd heeft. Ga er mee naar buiten en draag het met je mee, het hoort bij je, het is er, omarm het en dan kan het alleen maar beter gaan. Op instagram kan ik gevonden worden onder @psoriasis_blondie

Angelique komt met een brok energie de fotostudio binnen. Ze is er. Met spanning in het lijf de trap op lopen naar de fotostudio en een koffer met een aantal outfits mee. Wat kan je verwachten van een fotoshoot Psoriasis? Tot het laatst blijft het spannend of ze wel mee wil doen. Wat te dragen, wie te ontmoeten en hoe dan? In haar aanmelding schrijft ze: ‘Ik moet mijzelf regelmatig toespreken om op te komen voor mijn lijf, te dragen wat ik wil en jammer dan als er reacties komen. Acceptatie van mijn aandoening is voor mij de aankomende tijd de sleutel. Dus meedoen met een fotoshoot ..... wauw, dat zou echt een mijlpaal zijn en een ding om supertrots op te zijn.’ En ze mag trots op zichzelf zijn. Met haar ontwapende levendigheid is het ijs snel gebroken. Herkenning bij de andere deelnemers en binnen 10 minuten is er verbondenheid.

Angelique is 55 jaar, woont samen met haar man Roland in de kop van Noord Holland. Ze hebben samen een zoon van 21, en een kat en een hond. Roland zet haar af bij de fotoshoot en als blijkt dat het voor Angelique goed voelt, gaat hij op bezoek bij een vriend. Een blik is voldoende om dat van elkaar te begrijpen. Aan het einde van de fotoshoot luistert hij mee met het gesprek en voel je de verbondenheid. Het gesprek met Angelique begint met: “We hebben een mooi leven eigenlijk. Mag ik wel zeggen. En ik heb psoriasis.”

“Ik heb altijd wel een milde vorm van psoriasis gehad die nauwelijks zichtbaar was. De laatste anderhalf jaar verspreidt de ziekte zich razendsnel over mijn hele lijf en hoofdhuid. Met name mijn benen hebben overal grote en kleine rode en schilferige plekken. Regelmatig denk ik, ‘ik lijk wel een schubbig diertje’. Het is het laatste jaar dat het zo ernstig is zoals nu.

Ik kreeg een jaar of wat geleden last van mijn gewrichten. Er waren nog wat andere klachten en die besprak ik samen met mijn huisarts. Na een aantal afspraken zei hij: ‘ga maar eens naar de reumatoloog’. Ik had toen ook twee of drie plekjes op mijn benen , wat later bleek psoriasis te zijn. De reumatoloog deed onderzoek en ik kreeg medicijnen tegen de ontstekingen. Hierop volgde een enorme uitbraak van de psoriasis, binnen twee weken zat ik helemaal vol. Ik ben toen ook naar de dermatoloog gegaan en die sprak snel van de diagnose artritis psoriatica.”

Uit de koffer van Angelique komen verschillende kledingstukken. De schoenen die staan vast, de jurk nog niet. Kan het? Overleggen met de fotograaf, make-up en de andere deelnemers. En dan een duidelijke glimlach. Het is goed.

“Wat er is veranderd, is dat ik 24/7 met mijn psoriasis bezig ben. Het zit in je hoofd, je bent je er altijd bewust van. Maar ik word er ook iebelig van. En het is vermoeiend, echt een energievreter.

Ik zorg goed voor mezelf. Ik blijf in beweging, bijvoorbeeld in de sportschool. Maar ik moet dat ook echt van mezelf. Ik kom soms van de sportschool af dat ik mijn lijf echt voel. Ik ben ook bang dat ik op een moment niet meer de trap op kan of zo, zoals je soms ook ziet bij oudere mensen. Ik ben natuurlijk al 55. Ik ben niet de jongste meer, zeker geen 25.” Een lach, maar ze blijft ernstig.

“Maar de psoriasis is het ergste. Wanneer smeren of wanneer niet? Dat ik soms denk ‘laat maar’ en dan smeer ik een dag of twee niet, maar dat helpt natuurlijk ook niet. Dus dan begin ik maar weer. Je bent er altijd mee bezig. Wat ik kwijt zou willen, naast de plekken zelf, is de jeuk. Eigenlijk met name op mijn hoofd. Voor de rest valt de jeuk wel mee. En de psoriasis op sommige plekken.”

“Ik vind het moeilijk dat ik psoriasis heb. Het heeft ook bij mij veel impact. Voor iedereen heeft het veel impact. Misschien kan ik het als ouder en wijzer mens beter beredeneren. Maar het is niet te beredeneren. Misschien als je jonger bent, ben je wellicht op een ander manier met je uiterlijk bezig, maar dat ben ik ook. Ook ik wil er goed uit zien. Dan maakt het niet uit hoe oud of jong je bent.

Ik kende Roland al toen ik psoriasis kreeg. Hij heeft er totaal geen problemen mee, dat scheelt wel. Hij stofzuigt met alle liefde voor mij de schilfers van de bank. Maar dat gevoel van die plekken, van de schaamte die erbij komt kijken en het niet willen vertellen aan andere mensen. Ik denk dat het bij heel veel mensen zo is.”

Angelique: “Misschien is dat iets dat vrouwen hebben, wat ik terug krijg in de gesprekken vandaag is herkenbaar, maar je wilt een mooie vrouw zijn. Van binnen en van buiten. Psoriasis, mijn plekken zien, maakt me juist bewust van wat er aan de hand is. Het is een knop die me raakt, als je aan die knop draait, dan kan ik zo huilen. Dat vind ik erg.

De plekken op mijn armen zijn wel zichtbaarder, maar mijn benen zijn mijn benen. Met mooie schoenen er onder, daar ben ik trots op, maar met die plekken zijn ze niet mooi. Mijn benen zijn dan mijn benen niet meer. Voor de fotoshoot heb ik expres deze schoenen meegenomen. Ik heb ze pas één keer eerder aangehad, omdat ik vond dat ze niet mooi waren bij mijn plekken op mijn benen. Ik heb ze daarna niet aangehad omdat ik vind dat mijn benen er niet meer bij passen. Dat is dus ook iets wat je jezelf oplegt.”

Terwijl ik tegenover een prachtige vrouw zit, mooi in de make-up en schijnbaar zelfverzekerd, komen er wel verschillende emoties langs. Waarom maakt psoriasis onzeker? Angelique: “Ik schaam me voor mijn psoriasis. Daarom wil ik het ook eigenlijk niet tegen iedereen vertellen. Ik vind dat het niet voldoet aan het ideaalbeeld dat ik in mijn hoofd heb. Daarom schaam ik me er voor.

Maar het maakt me ook strijdbaar. Ik ga hier niet de rest van mijn leven mee rondlopen. Over 10 jaar hoop ik dat ik een goede medicatie met biologicals heb. De verhalen zijn hoopvol, misschien niet meteen en mogelijk moet ik er verschillende uitproberen. Maar ik ga hier wel echt iets voor bedenken. Ik wil het allemaal weghebben.” Dan aarzelend. “Mijn spontane reactie is, ik wil het weg hebben, maar nee, met sommige plekken kan ik wel leven. Zoals op mijn armen, dit soort plekjes. Maar de plekken op mijn benen, die moeten weg. Die vind ik verschrikkelijk. Ik kijk daar ook gelijk naar, zoals net bij de eerste foto’s. Dat vind ik heel lastig.

Ik vond het spannend de fotoshoot, gelukkig staat Roland altijd achter me. Hij zei nog ‘je kan altijd zeggen het voelt niet goed, ik doe het niet’. Tijdens de fotoshoot voelde het even niet goed op de kubus. Maar doordat iemand zei ‘probeer het eens op de stoel’, kwam het gevoel en toen was het goed.“

Een tip voor andere mensen met psoriasis? Angelique: “Laat je niet gek maken door de dermatoloog. Doe je huiswerk en kom voor jezelf op. Hoe je dat doet, weet waar je voor kiest. Als je iets wordt voorgeschreven, zoek uit wat het is voordat je het gaat gebruiken. Of je nou gaat slikken of smeren, weet wat het is en of het bij je past.

Neem niet klakkeloos aan dat de dokter gelijk heeft, want dat is niet altijd zo. En jij kent je eigen lijf. En dan is er ook een tip voor de dokters: beter luisteren naar patiënten, neem er de tijd voor.”

Angelique: “Ik ben natuurlijk geen dokter, maar kan er niet meer onderzoek komen dat ze beter weten welke behandeling bij jou past? Meer onderzoek, zodat je niet alle behandelingen eerst moet uitproberen? Niet elke psoriasis is hetzelfde, niet elk lijf is hetzelfde, ik denk dat daar wel enige nuance is te vinden is. Ik ben geen arts, maar dat denk ik dan.

Ik zou tegen iedereen met psoriasis willen zeggen: ‘Blijf niet eenzaam op dit verhaal zitten. Lees op het forum, lees patiëntenverhalen, praat met andere mensen, want je bent heel eenzaam als je geen andere lotgenoten spreekt’. Dank je wel voor de fotoshoot. Ik vond het een unieke kans en ik heb een hele leuke dag gehad, heel waardevol.” Een laatste quote: ‘laat je niet gek maken’ en dan mijn motto: “Breath in the good shit, breath out the bull shit.”

Sprankelend, zo kan je Joyce beschrijven. En dat zie je terug op de foto’s. De levenslust straalt van haar af. En zo praat ze ook over de weg die ze is gegaan door haar psoriasis sinds 2011. Joyce: “In het begin was het een heel lange weg, maar uiteindelijk heeft dat wel een plek gekregen in mijn leven.” In haar aanmelding voor de fotoshoot zegt ze graag het taboe te willen wil doorbreken voor alle mensen die kampen met een huidziekte. “Ik draag hier graag mijn steentje aan bij.”

Joyce woont al 7 jaar alleen, houdt van salsadansen en knutselen. Ze gaat er graag op uit, wandelen in de natuur. Ze heeft volwassen kinderen, een zoon en een dochter die op zichzelf wonen. Joyce: “Het was zeker wennen het alleen wonen, maar zo heb ik mezelf ook goed leren kennen.” Hele dagen werken lukt helaas niet meer door de Artritis Psoriatica. Dat maakt dat het niet meer gaat. Wel is ze gastvrouw in een kapsalon. Met veel plezier werkt ze daar twee halve dagen per week.

“Op dit moment gebruik ik alleen vet om mijn huid zacht te houden. Maar ik heb heel veel behandelingen geprobeerd. Dat is wel een zoektocht naar een goede behandeling geweest. Ik ben naast de zalfjes en medicijnen uiteindelijk bij de biologicals uitgekomen. Maar ik heb ook de alternatieve geneeswijzen met acupunctuur geprobeerd en ik ben bij een mesoloog geweest. En eigenlijk hielp er niets.

Maar helaas ging het met de biologicals ook niet goed. Op zeker moment kreeg ik een gesprongen blindedarm. Dit was niet gezien doordat de ontsteking niet zichtbaar was in het bloedbeeld door de spuiten die ik kreeg. Dat was heel close en het was bijna voorbij voor mij. Toen had ik zoiets van: ‘Ik ben helemaal klaar met de medicijnen, ik ga helemaal niks meer doen!’ Alleen mijn huid zacht houden. En het accepteren.”

Joyce heeft ook Artritis Psoriatica en heeft 3 maanden gerevalideerd in de St. Maartenskliniek. Joyce: “Ik kreeg daar de boodschap ‘Je zit hier met zijn allen in. Weet dat het nooit meer overgaat.’

Maar je moet gewoon een weg bewandelen om tot jezelf te komen, totdat je het accepteert. Ik ben ook bij een psycholoog geweest en ook in het ziekenhuis. Ik zat helemaal onder, behalve mijn gezicht, en dat is zwaar om door te moeten maken. Nu heb ik het alleen op mijn benen en armen.

Artsen nemen je wel zoals je bent en hebben ook wel echte aandacht voor je is mijn ervaring en mijn gevoel. Maar je moet wel een klik hebben met een arts, anders werkt het niet. Ik merk wel dat het van belang is dat er naar je geluisterd wordt. Ik ben heel open naar mijn arts, die moet eigenlijk een beetje een mensenmens zijn.

Ik heb ook weleens een reumatoloog gehad die mij niet als mens zag, daar ben ik toen weggegaan. Je stelt je namelijk echt niet aan, veel mensen weten helemaal niet wat het inhoudt.

Als ik iets wil weten over psoriasis dan richt ik mij toch wel tot dokter Google. Dat doe ik weinig hoor en of het betrouwbaar is, dat zie ik dan wel.”

Maar dat is wel een reis die je als patiënt meemaakt Je komt er niet zomaar. Dat gaat natuurlijk niet vanzelf, daarvoor moet je door de pijn en de behandelingen. En dan ook gaat het nog niet vanzelf. Joyce: “Ik vind het ook nog best nog lastig soms hoor. Vooral bij mensen die je kennen, gaat het goed. Maar in het dorpje waar ik woon, zal ik toch niet zo snel in een jurkje lopen, dat je mijn benen zo echt ziet. Maar ik ga wel gewoon naar een sauna.”

Joyce: “Nu heb ik het open gegooid, ik heb in de zomer in de Linda zomerboek gestaan en maak er nu iets positiefs van. Dit is wie ik ben. Iedereen mag dat gewoon zien en ieder mens is op zich mooi. Zeker als je van binnen mooi bent dan straal je dat ook uit naar buiten.

Ik wil het taboe doorbreken en roepen: ‘jongens ik ben er klaar mee!’ Om het constant te verbergen en de kleren erbij uit te zoeken, daar heb ik het mee gehad.

Op dit moment heb ik er weinig tijd voor nodig, alleen wat insmeren ‘s morgens na het douchen. En dat is heel fijn.”

Lachend na de vraag: “Ben je een beter mens nu?” is het antwoord: “Ja, absoluut!

Ik zie alles als een cadeau, de mensen die ik tegengekomen ben en die daaraan hebben bijgedragen, ben ik toch ook wel dankbaar. Ik ben nu zover dat ik het taboe wil doorbreken voor alle mensen met een huidziekte. Het taboe dat je bent wie je bent en dat dat gewoon gezien mag worden, dat je jezelf niet hoeft te verbergen.

Om met deze aandoening om te kunnen gaan moet je wel een reis door, je moet tot jezelf zien te komen. Je krijgt psoriasis, je hebt het en het gaat nooit meer over. En daar moet je dan maar mee dealen. Dat accepteren is eigenlijk al een heel groot punt, als dat er is, ben je al een heel eind. Uiteindelijk moet je het zelf doen, niemand anders kan dat voor je doen. Je moet zelf tot het punt komen dat je volledig accepteert wie je bent.”

“Iedereen zou moet weten dat het niet besmettelijk is. Ook een reden om meer naar buiten te treden. Op mijn bijdrage in de Linda heb ik heel veel reacties gehad. Wel 2500 mensen reageerde op mijn post op FB. Mensen die het ook hadden, mensen die mij kenden maar ook heel veel vreemden, en ook mensen met tips, zoals een orthomoleculair arts, die zelf ook psoriasis had en suggereerde om eens op de voeding te gaan letten.

Hoop blijf je altijd houden, dat het helemaal weggaat. Het is nu moeilijker in de coronatijd, je moet alles uit jezelf gaan halen. Er is geen salsadansen meer, geen TaiChi meer, geen feestjes meer, dat is wel heel lastig. En daardoor is mijn psoriasis ook wel erger geworden.

Ik ben wel iemand die vooruitstrevend is en ik probeer overal een positieve draai aan te geven. Ik erger me weleens aan billboards met daarop alleen maar mooie benen zonder plekken, maar ook iemand met een arm eraf of een borst eraf is een mooi mens. Iedereen moet mogen zijn wie hij is.

Daarom wil ik het naar buiten dragen en het taboe doorbreken. Ik hoop dat mijn deelname aan de fotoshoot ook daaraan bijdraagt.”

‘Omdat iedereen met psoriasis mooi is’, staat er op de aanmelding van de fotoshoot van Miranda, als reden om zich aan te melden. De fotoshoot, zo blijkt later in het gesprek, waarvan ze niet had verwacht te worden uitgenodigd. Maar dat werd ze wel en zo leerde we haar kennen. Later praten we over waarom ze mee wilde doen en hoe het is om psoriasis te hebben. Tijdens het gesprek stelt ze zich voor: “Mijn naam is Miranda, ik woon in het noorden van het land. Ik heb twee kinderen.“

Heel rustig stond ze voor de camera. Zelfbewust, meekijkend met de resultaten op de computer. Ontspannen in de make-up. Het lijkt Miranda goed af te gaan. Over psoriasis en de zichtbare plekken vertelt ze verder: “Psoriasis heb ik inmiddels een jaar of 12-13. Ik heb ongeveer 15 jaar terug borstkanker gehad. Voor mijn gevoel is dat door alles wat er uit is gekomen bij de borstkanker de reden dat ik psoriasis kreeg. Ik denk dat dat de trigger is geweest voor mijn psoriasis.

Laatst had ik het met mijn dochter over psoriasis, zij is nu 23 jaar. Zij vroeg aan mij, of zij ook psoriasis kan krijgen. Ze was daar ook best bang voor. En kunnen haar kinderen het dan ook krijgen? Ik denk het wel, maar ik weet het niet zeker. Daar was ze ook best wel bang voor omdat ze het bij mij ziet. Maar volgens mij kan iedereen het krijgen.”

“Ik zag de oproep voor de fotoshoot op Facebook. Toen heb ik gereageerd en dacht ik, ik wordt toch nooit uitgenodigd. Gewoon een gevoel. Je weet het niet. Er melden zich toch meer mensen aan, dan is het wel heel toevallig als je er bij zit. Het leek me gewoon leuk. Maar dat was dus wel zo.

Waarom ik me aanmeldde? Ik ben heel benieuwd hoe ik op de foto zou komen te staan. Wat een ander met je doet en hoe hij je ziet. En dat vind ik heel grappig om te zien. Ik ben benieuwd naar de foto’s. Heel erg leuk. Ik zou het leuk vinden als andere mensen de foto’s ook mooi vinden. Meer niet. Dat het niet uitmaakt dat je psoriasis hebt.” Met het resultaat is ze tevreden: “ik vind ze erg mooi geworden”, zo mailde ze.

“Ik heb momenteel geen relatie, wel gehad. Maar dan zeg ik het gewoon gelijk, want ik ben er heel gemakkelijk mee. Het is het eerste wat ze zien op mijn benen. Dus dat is makkelijk. Kijk dat heb ik en het is niet besmettelijk.” En dat straalt ze ook uit. Een mooie bewuste vrouw, die door haar ervaringen inmiddels psoriasis een plek heeft gegeven. Zo zegt ze: “Ik ben blij met wie ik ben. Ook met mijn psoriasis.”

Psoriasis moet niet je leven beheersen, maar ik beheers de psoriasis, dat probeer ik dan. Zo zie ik het.

Op dit moment heb ik mijn psoriasis niet onder controle. Sinds april heb ik extra zorgen voor mijn ouders en dat vraagt wel even wat. Mijn vader zit al in een verzorgingstehuis, mijn moeder ging snel dementeren. Door alle stress heb ik het niet onder controle. Zo gauw je weer goed in de flow zit, dan gaat het weer wat minder worden. Nu wordt het weer wat minder en dat merk ik aan mijn huid. Mijn huid is erg gevoelig voor stress.

Ik ben kapster van mijn beroep. Ik heb heel veel klanten op de kappersstoel. Het hangt er wel van af hoe je met iemand omgaat, maar je hebt het vaak ook best over persoonlijke dingen. Dan komt het hebben van psoriasis best ter sprake. Ik vertel er dan wel over. En ook als ik het bij mensen zie, dan vraag ik er ook naar. In mijn werk zie ik eigenlijk niet heel veel mensen met psoriasis, raar eigenlijk. Heb je het op de hoofdhuid, dan kan je dat als kapper niet missen. Maar als je het niet op de hoofdhuid hebt, dan zie je het niet altijd. Ik hoop vooral dat mensen zich niet schamen om naar de kapper te gaan. Ga naar de kapper, kom gewoon! Het is altijd bespreekbaar.

Ga je niet schamen omdat je psoriasis hebt. Dat is niet nodig. Heel veel mensen hebben het er niet over, maar dat is echt niet nodig. Het is niet iets om je voor te schamen.

Heb je het idee dat psoriasis te genezen is? Daar is Miranda heel stellig in: “Nee, dat geloof ik niet. Ik denk niet dat het te genezen is omdat het van binnen uit komt. Ik denk niet dat daar wat voor is. Was het maar zo.

Ik ben natuurlijk gestart met alle zalven die er zijn. Ik heb ze allemaal wel geprobeerd, maar niets hielp. Daarna heb ik ook lichttherapie gehad, thuis, en dat hielp ook niet. Daarna heb ik medicijnen geslikt, helaas hielp dat ook niet, ik kreeg alleen erg last van opvliegers. Die tijd heb ik ook al gehad. En nu dan Humira. Ik zet de spuiten zelf.

Zoals ik het nu heb is het acceptabel. Ik heb het op mijn armen, mijn benen, mijn buik. Je kan het zien. Ik heb best wel wat plekken. Als ik er een cijfer aan moet geven is het een 8. Eigenlijk best wel wat plekken, maar misschien ook omdat het erger was dat het nu acceptabel is. En omdat het niet overal zit en als het maar niet jeukt. Ik heb het liefst geen psoriasisplekken, maar die jeuk die ben ik echt graag kwijt.

JEUK vind ik het ergste wat er is. Ik gebruik helemaal niets, geen zalf helemaal niets. Ik gebruik ook geen zeep en andere producten. Ik was me gewoon met handen en met water. Ik weet niet of dat werkt, maar ik gebruik gewoon niets. Ik heb wel eens iets gekregen van de dermatologisch verpleegkundige. Maar dan voelt het alsof een laagje over mijn plekken komt, wat er dan weer van af moet.”

“Ik wil wel mijn arts benaderen om iets anders te doen. Als ik het medicijn niet gebruik, dan zit ik echt van achter mijn oren op mijn hoofd tot aan beneden toe onder. En dat wil ik niet meer. Zo erg wil ik het niet meer hebben. Ik vind het niet erg om psoriasis te hebben, maar zo erg, dat wil ik niet meer. Maar de hele dag achter je oren en het krabben, dat wil ik niet meer.

Normaal ga je naar de dermatoloog toe, maar nu met corona heb ik per telefoon overleg. En over wisselen hebben we het al een aantal keren gehad. Ik heb toen al aangegeven dat het nu niet meer helpt.

Maar ja, als je op een gegeven moment elke week spuit, dan vind ik dat gewoon te veel. Ik merk dat gewoon. Je weerstand wordt minder, je energie wordt minder. Ik wil gewoon over naar iets anders dat ik gewoon één keer in de 14 dagen kan spuiten. Ik ga gewoon het gesprek aan.

Ik merk wel dat ik liever naar de arts-assistent toe ga, dan naar de dermatoloog. Die hebben tenminste nog wat tijd. Daardoor denk ik ook dat ze niet goed naar mij luistert. De dermatoloog heeft nooit tijd. Ze komt binnen, ze geeft je een hand en kijkt en dan zegt ze: ‘nou dat is goed hoor, doe maar wat jij denkt’. Ze heeft het onwijs druk. Maar dan denk ik, joh.” Miranda haalt haar schouders op. “Ik heb niet overwogen om naar een andere dermatoloog te gaan: het is ook het gemak. Als ik naar een ander ziekenhuis ga, moet ik ook verder rijden. Dat is nu maar 17 kilometer. Ook in verband met het ophalen van mijn medicijnen. Je moet dat toch elke 3 maanden ophalen. Dat is wel een dingetje.”

Alle deelnemers van de fotoshoot kregen van ons de brochure Behandelingen. Miranda: “Ik weet niet welke andere behandelmogelijkheden er nog meer zijn. Mijn dermatoloog stelt wel eens wat voor en dan doe je dat maar. Geen idee wat er nog meer mogelijk is. Maar ik ga zo zeker lezen in jullie brochure. Misschien wel goed er iets meer van te weten.

Ik zou wel eens willen stoppen met een biological. Om te kijken hoe je lijf het nu zelf doet. Of je lijf zelf de strijd met psoriasis aan kan en of het dan veel erger wordt of juist niet. Maar dat vind ik heel apart, mijn artsen adviseren dat juist om niet te doen. Dan denk ik, is dat een geldkwestie of zo? Maar waarom zou ik dat niet een keer proberen?

Een tip voor mensen die net psoriasis hebben? Laat je doorverwijzen naar een dermatoloog, die weten er meer van dan de huisarts. Die weten het eigenlijk niet zo goed. Ik kan niet veel advies geven aan een ander, want ieder heeft het op zijn eigen manier. Dat merk je wel tijdens de fotoshoot. We doen toch allemaal het op onze manier. Ieder gaat er op zijn eigen manier mee om. De één wil wel van alles er op smeren, de ander juist niet. En een ander wil echt niet aan de biologicals. Dus geen advies, doe het gewoon op jouw manier.”

Ik heb sinds mijn 10e of 11e psoriasis. Ik kan me ook niet herinneren dat ik geen plekken had. Het begon bij mij achter mijn oren.

Wat ik het liefste kwijt zou zijn, is de jeuk. Op een schaal van 1 tot 10, heb ik ook weleens een 12. Ik gebruik dan een verkoelende gel. En zoveel mogelijk mijn plekken vettig houden, want die schilfers jeuken. Ik heb me heel lang verstopt achter mijn kleren en daar ben ik nu wel een beetje klaar mee. Ik deed dat door lange broeken en lange mouwen te dragen. Niet zo veel van je lichaam laten zien. Daarom heb ik me aangemeld voor de fotoshoot.

Ik was heel zenuwachtig. Je weet niet wat je moet verwachten als je binnenkomt. Er waren al mensen aanwezig, dan kijk ik even rustig de kat uit de boom. Ik ben voor nieuwe dingen vaak best wel nerveus. Ik voelde me wel ongemakkelijk in het begin, maar ik heb het wel gedaan. En dat was ok. En nu even afwachten, ik ben heel benieuwd naar de resultaten.

Als mensen de foto’s zien, hoop ik dat ze meer zien. Dat ze niet alleen de plekken zien, maar ook de mens achter die plekken. Niet iemand die alleen maar ziek is of smerig. Ik ben niet ziek, maar voor mij is psoriasis mentaal wel een hele tijd een ziekte geweest. Ik merk dat ik met sommige dingen nog steeds moeite heb. Ik was best heel bang dat mensen me zouden afwijzen door mijn plekken.

Maar nu weet ik inmiddels, dat is gelukkig niet zo. Als mensen moeite doen om je beter te leren kennen dan ga je dat ook wel merken. Als je niet van jezelf houdt dan kan een ander ook niet van jou houden. Dan zie je dat niet, omdat je dan oogkleppen op hebt. Eerder was ik wel bang dat als je een vriendje krijgt dat hij me dan zou afwijzen om mijn plekken. Niemand wil afgewezen worden.

"Zwemmen was voor mij een heel groot ding. Kinderen vragen dan bijvoorbeeld: ‘Ben je gevallen?’ of ‘Heb je auw?’ om het maar even zo te zeggen. Maar volwassenen, die staren. En als je dan voorbij loopt, zie ik in mijn ooghoeken dat iemand zich omdraait en je nog even nakijkt en denkt ‘Goh, wat heb jij?’ en dat is wel heftig. Waarom dat zwaar is? Het doet van binnen gewoon wat met je, ook ongemerkt. Je kan ook denken 'laat ze maar kijken', dat is zo.

Ik heb een keer iets meegemaakt na het zwemmen dat niet leuk was. Het was bij het douchen dat een moeder haar kindje naast mij weghaalde. Omdat, .... ja." En dan is het even stil, Gerlinde is er even weer stil van. Een traan. "Die moeder zei tegen haar kindje, maar wel zodat ik het kon horen: 'Ga maar niet naast deze mevrouw staan, want zij is vies.' Dat komt wel binnen. Dat is heftig.

Je kunt mensen niet op hun uiterlijk beoordelen, maar we beoordelen wel iedereen op het uiterlijk, vaak gaat het gewoon vanzelf. Ik probeer het niet te doen. Natuurlijk kijk je zelf ook weleens als er iemand voorbij loopt die bijvoorbeeld een hand mist of zoiets. Vaak gaat het ongemerkt. Maar de manier zoals die mevrouw bij het zwembad deed, voelt heel kleinerend. Ik denk dan, vraag er naar. Vraag wat het is en hoe het komt. Ik heb echt liever dat je me 1000 keer vraagt: ‘Wat is het?’ en ‘Hoe komt het?’ in plaats van dat iemand direct zegt: ’Je bent besmettelijk of smerig’. Dat vind ik heftig. Als iemand het vraagt dan leg ik uit dat ik een immuunziekte heb die mijn huid beïnvloedt."

Ik heb gelukkig een hele lieve vriend. Ik ken hem via het internet. Voordat we elkaar in het echt zagen, heb ik wel verteld wat ik had. Hij heeft er geen probleem mee en ook niet mee gehad. Heel fijn. En samen hebben we het heel leuk. Ik denk nog niet na over kinderen, maar ik zou het wel jammer vinden als ik het door zou geven, want dit gun ik mijn kinderen niet.

Voor iedereen is het hebben van psoriasis even erg. In mijn omgeving hebben meer mensen psoriasis; mijn moeder, mijn oma, mijn stiefvader en mijn collega. Voor iedereen is het anders. Er is geen erger. Het ligt er ook aan hoe de persoon ermee omgaat. Misschien vind iemand een klein plekje al erg, en denkt een ander ‘stel je niet aan’. Een ander kan helemaal onder zitten, maar die kan het misschien beter omarmen en denkt: ‘stel je niet aan’. En er zijn ook bekendheden natuurlijk die psoriasis hebben, zoals Kim Kardashian, en ook Gordon heeft psoriasis en Gerardine Kemper.

Ik krab in mijn slaap heel erg, soms tot bloedens aan toe. Ik kan elke dag wel mijn bed wel verschonen omdat de lakens onder het bloed zitten van het krabben en vol met schilfers natuurlijk. De dokter zei: “doe maar van die folie er om heen en ga dan maar slapen. Of slapen met ovenwanten aan......”.

Ik heb psoriasis op mijn romp, mijn benen, ellebogen, mijn hoofdhuid en achter mijn oren en op mijn billen. Ik gebruik een corticosteroïde zalf. De zalf helpt niet altijd, de ene dag meer dan de andere, maar helpt wel heel erg goed tegen de schilfers. Als ik de zalf gesmeerd heb, douche je ‘s avonds de schilfers eraf. Maar als de plekken uiteindelijk weg zijn en ik stop met zalven, dan komen de plekken weer net zo hard terug, in mindere mate en soms in ergere vorm.

Ik zalf in overleg met mijn dokter omdat hij mij nog niets anders kon voorschrijven. Elke keer als ik weer bij de dermatoloog kwam, wisselde de samenstelling van de zalf.

Toen ik psoriasis op mijn romp kreeg, gaf de dermatoloog aan die plekken niet te hoeven zien, want de plekken op mijn elleboog waren voldoende om een recept te krijgen. Ik hoefde toen zelfs mijn t-shirt niet omhoog te doen. Dat voelde niet goed en sloeg helemaal nergens op. Ik ben serieus, ik heb er last van, ik zit helemaal onder, dat is niet niks, dan wil ik ook dat hij serieus naar me kijkt. Daarna heb ik om een andere dermatoloog gevraagd.

Ik vertrouw mijn dokter, want die heeft er meer verstand van dan ik. Daarom zalf ik nu ook. Ik heb wel op het internet gelezen over andere medicijnen, maar ik lees dan ook dat deze veel bijwerkingen hebben. Dat vind ik ook niet fijn. Belichting is voor mij geen optie, want dan moet ik elke dag naar het ziekenhuis. Dat lukt nu gewoon niet in mijn leven.

Ik wil meedoen! Staat er in de aanmelding van de fotoshoot van Jeannette, en zo komt ze ook binnen in de fotostudio. Vol enthousiasme met een volle tas met kleding, lange haren en gezelligheid alom stapt Jeannette de fotostudio binnen. Jeannette is voor de redactie geen onbekende, ze werkte al eens eerder mee in een bijdrage voor Seniorenwijzer en voor Vrouw. Haar enthousiasme werkt aanstekend. En al snel mengt ze zich in het gesprek aan de tafel met de andere modellen.

Jeannette: “Het lijkt mij zo leuk! Ik heb thuis goed gekeken naar mijn kleding en ik heb er zo’n zin in. Kom maar op! Waarom ik mee wil doen? Om te laten zien dat je ook met psoriasis mooie foto’s kan laten maken. Ik heb inmiddels al 26 jaar psoriasis en ondanks dat ik er niet zo’n last meer van heb, vond ik het vooral leuk om mee te doen. Ik heb ook al eens meegewerkt aan een bijdrage van Vrouw en ik vind het eigenlijk wel fijn dat ik dat allemaal al durf. Maar ik hoop dat andere mensen dat ook gaan durven.”

Jeannette: “Je kunt gerust op de foto met psoriasis! Het is belangrijk dat ook andere mensen met psoriasis dat weten. Ik hoop dat als ze mij zien ook gaan denken ‘ik probeer het eens’. Ik durf dat nu wel, maar ik heb het al 26 jaar. Ik kan dat al beter uiten dan toen ik net pas psoriasis had. Ik hoop andere mensen het vertrouwen te geven dat ze dit ook durven te doen.”

“In het begin vond ik dat veel moeilijker. Maar ik deed het wel. Toen mijn kinderen nog klein waren en ik met ze naar het zwembad ging, heb ik dat altijd gedaan. Maar dat was zeker niet altijd makkelijk. Ik zag mensen afstand nemen tijdens het douchen. Maar ik moest wel, de kinderen moeten toch leren zwemmen. Soms moest je ook meezwemmen of douchen. Dan wil je ook gewoon meedoen, dus heb ik dat ook gedaan. Ik zag dan wel mensen kijken, maar na twee keer dacht ik: ‘Ja dat zal wel, kijk maar lekker.’ En dan keek ik maar gewoon terug.”

Doet kijken pijn? “Eeeeh nee, kijken doet geen pijn. Nu niet meer, maar in het begin wel. Je groeit er in mee.” Even een korte lach, maar dan weer serieus. “Waarom het pijn doet? Omdat je er anders uitziet dan anderen, zeg maar. En dat valt dan op. Je hebt iets wat opvalt, net als iemand met rode haren, of iemand heeft een rode broek en een blauwe trui aan, dat valt op. Als je iets anders hebt, valt dat op.”

Er is even twijfel bij Jeannette als ze voor de camera staat. Dit setje, of toch het andere? “Eerst maar met deze rok, die vind ik mooi. Ik ga ook gewoon met mijn korte broek de straat op of in een jurk. Waarom niet? Toch? Doen jullie dat ook?” vraagt ze aan de andere modellen. “Ik ga ook in mijn bikini op het strand liggen. En dan zie je ook mijn plekken. Behalve als ik een milkshake ga halen op het strand, maar dan doe ik een t-shirtje aan of zo.”

Bij de make-up is het een feestje. “Doe maar wat jij mooi vindt”, zegt ze tegen de visagiste, ”Ik doe normaal ook niet zo veel.” Met het resultaat is ze blij. “Ik voel me heel mooi! Ik denk dat ik maar uit eten ga vanavond, zo mooi voel ik mij.” Snel maakt ze nog even een paar extra foto’s om ook thuis te kunnen vertellen hoe het was voor de camera van Emiel.

“Ik heb nu geen behandeling, ik doe nu niets. Oh nee, eigenlijk toch wel. Ik ga onder de zonnebank in de winter, telt dat ook? Ik heb zelf thuis een zonnebank. Ik ga er één keer per week onder, maar dat doe ik alleen in de winter, want in de zomer is mijn psoriasis altijd minder. Ik ga dan eerst in een lekker warmwater bad, met Dode Zee-zout dat ik bij de drogist haal. En dat is ook al lekker en daarna onder de zonnebank. Het is een gewone zonnebank. Dan lig ik eerst op mijn buik en dan op mijn rug. Nu valt het mee, mijn plekken, maar in de winter heb ik het echt nodig. Elke week een keertje, bad en zonnebank, en zo kom ik de winter door. En dat is op zich wel ok. Nu vallen mijn plekken mee, we hebben mooi weer gehad deze zomer, maar ze komen zo wel weer terug de plekken.“

Na de fotoshoot vertelt ze over hoe het was om psoriasis te krijgen. Voor Jeannette is dat al 26 jaar geleden. Jeannette: “Ik kreeg twee baby’s in twee jaar en dat was best pittig. Ik kreeg psoriasis na de bevalling van mijn tweede zoon, eerst een paar plekjes. Ik was veel thuis tussen de vier muren met de zorg voor de kinderen en toen kwam daar psoriasis bij. Nu de jongens groot zijn geniet ik er ook meer van. Veel minder zorgen!

Ik heb het meeste last van mijn psoriasis in de winter. Nu aan het eind van de zomer -de fotoshoot was eind augustus- kan ik nog goed met mijn huid omgaan. De plekken zijn niet zo dik, kijk maar.” Jeannette laat haar plekken op haar been zien. “Op dit moment valt de jeuk mee, en de pijn ook. Nee daar heb ik niet veel last van. Gelukkig maar. Ik heb het er meest last van als de psoriasis zichtbaar is, maar daar ben ik ook al ervaren mee. Ondanks dat ik het al zo lang heb en ik er eigenlijk ook wel al gewend aan ben. Maar het is ook wel eens erger. Ik geniet in de zomer van de warmte, het zonnetje en het lekker buiten zijn, daar knapt mijn psoriasis altijd van op. En in de winter komt het weer terug. Door de kou en door de stress, natuurlijk.”

“Als iemand net psoriasis heeft gekregen, zou ik vooral zeggen: gewoon doorgaan met je leven en er het beste van maken. Iedereen heeft wat, de één heeft dit, de ander dat. En mensen zullen er altijd wat van vinden. Trek het je niet aan. Leef je eigen leven en geniet ervan!

Er zullen veel mensen zijn die je er naar vragen, zeker als het zichtbaar is. Vertel gewoon wat je hebt, wat psoriasis is. En dat psoriasis niet besmettelijk is . En dat iedereen het kan krijgen. Probeer met behandelingen dat het beter wordt, want zonder plekken is wel fijner.”

Denise is één van de modellen van de tweede fotoshoot met psoriasis. In haar aanmelding geeft ze aan dat ze graag wil laten zien dat je ook met de plekken een mooi mens bent en dat de plekken maar bijzaak zijn. Denise is al vroeg aanwezig bij de fotoshoot, rustig wachtend terwijl de fotograaf alles klaar zet raken we in gesprek. En zo start ook later het gesprek met haar.

Even voorstellen

Ik ben Denise, ik ben 23 jaar en ik kom uit IJmuiden. Ik heb een dochter van 4 jaar en heb in mijn leven al heel wat achter de rug. Zeg maar iemand met een rugzakje. In al die omstandigheden begon mijn psoriasis. Bij mij was het een klassieke "uitbraak". Ik was toen 16 jaar, ik zat in die periode heel veel binnenshuis en al dat TL licht is niet goed voor je huid. En in ongeveer een week zat ik van het ene op het andere moment helemaal vol met psoriasis. Omdat mijn vader en middelste broer ook psoriasis hadden, had mijn vader snel in de gaten dat ook ik psoriasis had. Toen de huisarts aangaf dat het een zonneallergie was, ging hij daar tegenin zorgde hij dat ik naar de dermatoloog kon. Zo kwam in de medische molen terecht en mocht al snel naar de dermatoloog.

Ik heb verschillende behandelingen gekregen, eerst de klassieke behandeling met zalven en crèmes, daarna medicatie en dan uiteindelijk de biologicals. Die heb ik nu en dit gaat op zich goed. Wel blijf ik daar een beetje mee spelen omdat ik eigenlijk niet de rest van mijn leven aan de injecties wil zitten. Als ik dan op een gegeven moment helemaal gaaf ben, dan stel ik de prikken uit of doe ze zelfs helemaal niet meer. Maar ja, dan gebeurt er weer iets óf soms ook niets en dan kwam het allemaal weer terug. Op dit moment is mijn huid rustig. Het minderen doe ik wel in overleg met de dermatoloog, waarmee ik een goede band heb.
Zo af en toe heeft ze iets nieuws, maar vaak moet ik toch weer terug naar de injecties. Gelukkig werken de injecties wel bij mij. Zeker hierdoor heb ik intussen wel het gevoel dat ik goed in control ben. Dat ik goed met mijn dermatoloog kan afstemmen wat ik wil en wat ik kan proberen. Zoals bijvoorbeeld met de tijden voor de injecties of de toepassing van andere middelen. Ik kan een balletje opgooien over de richting die ik op wil. Uiteindelijk beslist wel de dermatoloog of het wel kan of mag. In feite mag ik meebeslissen.

Mijn kennis van behandelingen heb ik natuurlijk van de dermatoloog en van het googelen op het internet. Je gaat toch op zoek naar wat zou kunnen helpen.

Bij de injecties die ik nu heb, speel ik wel met de gedachte dat ik daar niet mijn hele leven aan wil zitten. Ik denk: In principe is het toch niet goed, zoveel medicijnen in je lichaam stoppen, het doet iets met je lichaam. Ikzelf merk dat bijvoorbeeld aan mijn haar dat uitvalt. Ook moet ik continu alert blijven en me eraan herinneren dat ik het moet toedienen en rekening houden met het moment waarop ik dat doe. Jezelf prikken is echt niet fijn.

Wat ik het allerliefst kwijt zou willen zijn is de pijn en de jeuk die erbij komt. Zonder medicatie zijn mijn benen één en al psoriasisplekken en mijn huid is dan heel droog. Op plekken waar de huid beweegt, bijvoorbeeld in mijn knieholtes, scheurt het dan weer open. Op het moment dat je heel vol zit, scheurt elk sneetje bij een beweging open. Op een gegeven moment kon ik niet eens meer een pot pindakaas open maken. Dan kun je niet meer voor jezelf zorgen en voor mijn dochtertje. Dat is nog het zwaarst, dat ik tegen haar moet zeggen dat ze even niet op schoot mag omdat mama daar pijn van krijgt. Ik ben best wel bang dat zij ook psoriasis krijgt, zeker ook omdat haar vader het recent ook heeft gekregen.

Tips die ik zou willen geven aan iemand die nét psoriasis gekregen heeft is: ga in ieder geval langs bij je dermatoloog om te kijken in hoeverre je het hebt. Kijk naar jezelf hoe jij je voelt, iemand die heel vol zit kan er weinig last van hebben en iemand die er maar een klein plekje van heeft, kan daar juist weer heel veel last van hebben. Voor iedereen is dat anders. Kijk naar de situatie. En kijk hoe gemakkelijk het te behandelen is met zalven of zo. Voor iedereen werkt het anders, ik ken iemand die kreeg een schuimzalf en dat werkte heel goed, maar bij mij niet, ik kreeg er blauwe plekken van.

Ik laat de psoriasis echt niet mijn leven beïnvloeden, ik doe gewoon alles. Ik ka gewoon lekker uit eten met vrienden of een avondje stappen. Mijn vader heeft het ook en ik weet van hem dat hij ermee gepest is en dat dat een groot effect op zijn zelfvertrouwen gehad heeft. Daar heb ik van geleerd. En van mijn broer heb ik gezien hoe het wel moet. Het blijft nog steeds lastig en af en toe zitten de tranen wel in de weg, maar ik ga me niet meer verstoppen. Dit ben ik en je neemt me maar zoals ik ben.

Voor mijn nieuwe partner was het feit dat ik psoriasis heb niet te missen, want ik ga net zoals nu op de fotoshoot ook gewoon naar buiten in een jurkje of een korte broek. De plekken over mijn hele lichaam interesseren me niet.

Nu bij mij de psoriasis minder is, ben ik er wel zeker van dat de mensen die me ontmoeten eerst mezelf zien, maar als de psoriasis erger is voel ik dat niet zo, dan denk ik dat ze eerst de psoriasis zien. Maar ik reageer daar verder helemaal niet op. In gesprekken met anderen, die het niet hebben, merk je toch heel vaak dat ze niet beseffen wat psoriasis is, ‘het is maar een beetje jeuk’. Ik probeer het uit te leggen dat het gaat om een ontsteking onder de huid en een versnelde celdeling. Dus echt wel meer dan wat je ziet.

Poseren voor de camera lijkt vanzelf te gaan voor Denise. Ze gaat staan en de camera klikt. Benaderbaar volgt ze de aanwijzingen van de fotograaf op. Ze staat er gewoon. Een glimlach. De haren nog even achterop de rug schuddend.

Denise: "De fotoshoot vind ik nodig omdat er nog steeds veel mensen zijn die onzeker zijn zich verstoppen en zich niet durven te laten zien. En daar moet gewoon verandering in komen! Dat mensen met psoriasis zelfverzekerder en sterker worden. En dat geldt ook heus voor mijzelf, ook ik ben onzeker. Juist door dit soort dingen, zoals meedoen aan de fotoshoot, voel ik me sterker. Dit is wie ik ben."